Artykuły informacyjne z kraju i ze świata

Powrót

: Eksport

Cło

Dumping - postępowanie antydumpingowe w Unii

Dumping jest jedną z najczęściej spotykanych nieuczciwych praktyk handlowych, zaś procedury antydumpingowe wielokrotnie stosowanym mechanizmem obronnym. Dla polskich przedsiębiorców jest to szczególnie widoczne w kontaktach handlowych z Unią Europejską.

Podstawą prawną dla postępowania antydumpingowego w Unii Europejskiej są przepisy Rozporządzenia Rady nr 384/96 z późniejszymi zmianami (Council Regulation on protection against dumped imports from countries not members of the European Community) oraz w zakresie objętym kompetencjami Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS) postanowienia Decyzji Komisji nr 2277/96.

Zgodnie z postanowieniami art. 1.2 rozporządzenia dumping występuje, gdy cena eksportowa produktu sprzedawanego do Unii Europejskiej jest niższa od ceny takiego samego lub podobnego produktu na rynku krajowym. Tak więc dla ustalenia, czy w konkretnym przypadku mamy do czynienia z praktykami dumpingowymi należy porównać cenę tego samego (podobnego) produktu kierowanego na rynek krajowy i unijny. Przedmiotowa regulacja zawiera wskazówki co do powyższych działań. Porównanie powinno być dokonane w sposób uczciwy, należy uwzględniać sprzedaż dokonywaną na tym samym szczeblu produkcji oraz możliwie w tym samym czasie. Szczegółowo uregulowane są kwestie obliczania krajowej ceny produktu (w zależności od stanu faktycznego może to być cena normalna lub wartość konstruowana), procedury porównywania oraz ewentualnych korekt.

Jednakże dla wprowadzenia środków antydumpingowych nie jest wystarczające jedynie stwierdzenie zaistnienia dumpingu. Spełnione bowiem muszą być łącznie dalsze warunki, tj.:

• przemysł Wspólnoty musi ponieść szkodę, co zgodnie z postanowieniami art. 3.1 rozporządzenia obejmuje zarówno szkodę rzeczywistą, jak i groźbę wyrządzenia szkody oraz negatywny wpływ na powstanie gałęzi wspólnotowego przemysłu,
• istnieje związek przyczynowy między importem po cenach dumpingowych a szkodą, a contrario czy istnieją inne czynniki wpływające na powstanie uszczerbku poza przedmiotową sprzedażą,
• nałożenie środków antydumpingowych musi leżeć w interesie Wspólnoty (w odniesieniu zarówno do producentów, jak i konsumentów).

Przedmiotowe rozporządzenie przewiduje możliwość wycofania skargi. W przypadku, gdy następuje to przed rozpoczęciem postępowania antydumpingowego, skargę uznaje się za niezłożoną. Jeśli natomiast podmiot, który złożył skargę wycofa ją już po otwarciu procedury, to zgodnie z art. 9.1 rozporządzenia postępowanie może zostać zakończone, chyba, że nie będzie to leżało w interesie Wspólnoty.

procedura antydumpingowa

Postępowanie antydumpingowe może być wszczęte w rezultacie złożenia skargi przez przemysł Wspólnoty (jego przedstawicieli). Zgodnie z postanowieniami art. 5.1 rozporządzenia postępowanie może być zainicjowane na podstawie pisemnej skargi złożonej przez osobę fizyczną lub prawną, również stowarzyszenie nie posiadające osobowości prawnej, występujące w imieniu przemysłu Wspólnoty. Sam fakt złożenia wniosku nie jest równoznaczny z rozpoczęciem procedury antydumpingowej, Komisja ma bowiem 45 dni na podjęcie decyzji w przedmiotowej sprawie. Wniosek powinien obejmować m.in.:

informacje – dowody o zaistnieniu praktyk dumpingowych, szkodzie dla przemysłu Wspólnoty oraz o związku przyczynowym między importem a szkodą,
dane dotyczące wnioskodawcy i charakterze jego produkcji, ze wskazaniem produktów będących przedmiotem zagrożenia importem po cenach dumpingowych,
informacje o produktach sprzedawanych po rzekomo dumpingowych cenach oraz o krajach i konkretnych podmiotach zajmujących się eksportem oraz o unijnych odbiorcach ich produktów.

W tym wstępnym etapie procedury Komisja bada m.in. zakres poparcia skargi przez przemysł Wspólnoty, przedstawione dowody oraz najistotniejsze informacje. W przypadku, gdy wszczęcie postępowania jest uzasadnione, Komisja Europejska po konsultacji z Komitetem Doradczym (tworzonym przez przedstawicieli państw członkowskich UE) rozpoczyna postępowanie antydumpingowe. Zawiadomienie o wszczęciu postępowania, wraz z istotnymi danymi (informacje o podmiocie skarżącym, produktach oraz krajach objętych postępowaniem, streszczenie zarzutów dotyczących dumpingu, datę wszczęcia postępowania) publikowane jest w Dzienniku Urzędowym Wspólnot. Rozporządzenie 384/96 nakłada na Komisję Europejską bardzo restrykcyjny reżim czasowy. Całe postępowanie powinno być bowiem zakończone w terminie jednego roku, w żadnym razie nie może przekroczyć 15 miesięcy (dokładnie określony jest również czas trwania poszczególnych etapów procedury).

Przepisy rozporządzenia dopuszczają także możliwość wszczęcia postępowania przez Komisję Europejską z urzędu, co w praktyce nie jest spotykane zbyt często.

Pierwszym etapem właściwego postępowania jest zebranie przez Komisję Europejską niezbędnych informacji. Następuje to w dwóch etapach:

1. w pierwszym Komisja przedstawia eksporterom do wypełnienia kwestionariusz; zazwyczaj ma on standardowy kształt i obejmuje m.in. opis produktów objętych postępowaniem, dane dotyczące eksportera, dane dotyczące sprzedaży produktów w określonym przedziale czasu. Podmioty, które otrzymały kwestionariusz mają trzydzieści dni na jego wypełnienie. Na wniosek eksportera termin powyższy może być przez Komisję Europejską wydłużony.
2. w drugim etapie urzędnicy Komisji Europejskiej składają tzw. wizyty weryfikacyjne w siedzibie eksportera. Ich celem jest analiza i kontrola przekazanych uprzednio w kwestionariuszu informacji.

W toku postępowania we wskazanych przez Komisję Europejską (w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania) terminach zainteresowane strony mogą składać wyjaśnienia, dostarczać stosowne informacje. Ponadto, zgodnie z postanowieniami art. 6.5 rozporządzenia mogą, przedłożywszy uprzednio wniosek, złożyć ustne zeznania.

W przypadku, gdy w wyniku przeprowadzonego postępowania wstępnie ustalono:

• iż zaistniał import po cenach dumpingowych, w wyniku czego przemysł Wspólnoty poniósł szkodę,
• oraz, że w interesie Wspólnoty leży nałożenie ceł tymczasowych.

Komisja Europejska, po konsultacjach z państwami członkowskimi (za pośrednictwem Komitetu Doradczego) może podjąć decyzję o ich nałożeniu. Szczegółowe kwestie związane z przedmiotowym cłem m.in. jego wysokość, określenie towarów oraz krajów eksportujących objętych jego zakresem umieszczane są w rozporządzeniu wydawanym przez Komisję Europejską. Cło nie jest pobierane bezpośrednio, lecz przybiera formę zabezpieczenia płatności. Nakładane jest zasadniczo na 6 miesięcy, z możliwością ewentualnego przedłużenia o dalsze trzy miesiące (w pewnych sytuacjach dopuszczalne jest również z góry ustanowienie ceł tymczasowych na okres 9 miesięcy).

Zgodnie z art. 8 rozporządzenia eksporterzy mogą w toku postępowania (po wstępnym ustaleniu dumpingu i szkody, a przed nałożeniem ceł ostatecznych) przedstawiać Komisji Europejskiej zobowiązania cenowe. Ich przedmiotem jest zobowiązanie do nieeksportowania towarów do Unii Europejskiej poniżej określonej ceny. Złożenie zobowiązania może być sugerowane przez Komisję, należy jednak podkreślić, iż żaden podmiot nie może być zmuszony do przystąpienia do przedmiotowego porozumienia. W sytuacji, gdy zobowiązanie jest przez Komisję zaakceptowane (przy braku sprzeciwu Komitetu Doradczego) postępowanie co do zasady jest zakończone. Jest ono kontynuowane w zakresie ustalenia istnienia dumpingu oraz szkody. W przypadku bowiem negatywnej decyzji kończącej postępowanie (stwierdzającej brak importu po cenach dumpingowych) zobowiązanie cenowe staje się automatycznie bezprzedmiotowe i tym samym wygasa. Warto nadmienić, iż eksporterzy mają obowiązek cyklicznego przedkładania raportów z wykonania postanowień zobowiązań cenowych. W przypadku naruszenia postanowień porozumienia Komisja Europejska ma prawo nałożyć cła tymczasowe lub ostateczne.

Jeśli w toku postępowania potwierdzone zostaną wcześniejsze ustalenia Komisji Europejskiej w przedmiocie dumpingu oraz poniesionej przez przemysł Unii Europejskiej szkody Rada UE na wniosek Komisji może w trybie rozporządzenia nałożyć ostateczne cła antydumpingowe. Nastąpić może to zarówno w przypadku, gdy cła tymczasowe jeszcze obowiązują (Komisja jest zobowiązana przedłożyć propozycję nie później niż na miesiąc przed ich wygaśnięciem), jak i w sytuacji, gdy wcześniej wygasły (pod warunkiem jednak, że postępowanie nie zostało wcześniej umorzone). Cła antydumpingowego nie nakłada się na produkty eksporterów, którym nie udowodniono dumpingu oraz eksporterów, których zobowiązanie cenowe zostało zaakceptowane.

Cła ostateczne mogą być nakładane do wysokości zapewniającej zlikwidowanie szkody. Górną granicą wymiaru cła jest obliczona w toku postępowania marża dumpingu. Cła powinny obowiązywać tak długo jak jest to konieczne dla przeciwdziałania szkodzie spowodowanej przez import po cenach dumpingowych. Rozporządzenie dopuszcza maksymalne stosowanie ceł antydumpingowych przez okres 5 lat.

Jeśli Komisja Europejska uzna to za stosowne, może ustalić indywidualne cła antydumpingowe dla wybranych podmiotów.

Zgodnie z postanowieniami rozporządzenia eksporterom, importerom oraz producentom unijnym przysługuje prawo do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania rewizyjnego. Ponadto przysługuje im prawo odwołania na drodze sądowej w trybie art. 173 Traktatu o utworzeniu Wspólnoty Europejskiej do Sądu Pierwszej Instancji (apelacja do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości).

Opracowanie: EIC w Warszawie

Powrót