Powrót Home 1 strona       Forum | Zarządzanie | Eksport | Linki | Autorzy       Napisz do nas Kontakt     Szukaj w Exporterze.pl Szukaj
« Eksport
« Unia Europejska
« MŚP
« Artykuły
· Informacje
· Informacje archiwum
· Przewodnik po Unii
· Aktualności krajowe
· Top www
· Informacje branżowe

  Artykuły informacyjne z kraju i ze świata  

Powrót

: EksportCło
     Dumping - zmiany po wejściu Polski do Unii

Spis Treści
Unijny antydumping: jak jest obecnie
Postępowanie antydumpingowe
Unijny antydumping: jak będzie?

Polscy eksporterzy przestaną w tym roku płacić cła antydumpingowe nakładane na nich przez Unię Europejską. Nasi producenci chemikaliów, produktów stalowych czy wyrobów z drewna będą mogli swobodnie eksportować na rynek unijny. Co więcej, po przystąpieniu Polski do UE wspólnotowe cła antydumpingowe będą chronić polskich przedsiębiorców przed napływem niektórych towarów zagranicznych. Unijna polityka antydumpingowa, która dotąd ograniczała możliwości polskiego przemysłu, zacznie działać w jego obronie.


Unijny antydumping: jak jest obecnie

Niektóre grupy polskich przedsiębiorców wytwarzają dobre jakościowo i tanie produkty, a mimo to eksport na rynki zachodniej Europy jest dla tych przedsiębiorców nieopłacalny. Dzieje się tak z powodu obłożenia produkowanych przez nich wyrobów tzw. cłem antydumpingowym. Cło takie, nakładane przez organy Unii Europejskiej, podwyższa koszty wprowadzenia danego towaru na rynek zagraniczny. Z reguły wzrost kosztów jest na tyle wysoki, że polski produkt przestaje być konkurencyjny cenowo w stosunku do podobnych produktów zachodnich.

Unijne cła antydumpingowe ograniczyły lub bardzo utrudniły eksport na zachód polskich produktów w kilku branżach. Dotyczy to zwłaszcza pewnych surowców chemicznych (mocznik, saletra amonowa), prostych wyrobów przemysłowych (sznurek do żniwiarek), jak również niektórych wyrobów z drewna (palety, płyty pilśniowe). Wytwarzanie tego typu produktów jest w Polsce tańsze niż w krajach europy zachodnich. Decydującą rolę odgrywają tu koszty zatrudnienia niewykwalifikowanych pracowników. Są one w naszym kraju ciągle niższe niż na zachodzie. Również niektóre surowce są w Polsce znacząco tańsze. Pozwala to polskim wytwórcom obniżać cenę zwłaszcza takich produktów, które nie wymagają znaczącego przetworzenia używanych materiałów.

Konkurencja ze strony polskich towarów jest oczywiście niekorzystna dla zachodnich producentów. Z tego powodu tamtejsze zrzeszenia branżowe stale obserwują rynek unijny w celu wykrycia pojawiających się na nim tańszych produktów spoza Unii, m.in. z Polski. Gdy tańsza oferta eksportowa polskiego producenta odbiera klientów unijnym wytwórcom, podejmują oni działania prawne mające utrudnić producentowi dalszy eksport na rynek Unii. Zagraniczni producenci dążą do udowodnienia eksporterowi, że sprzedaje swoje produkty na terenie wspólnoty taniej niż to czyni w swoim kraju np. w Polsce. Tego typu praktyka, czyli (mówiąc w uproszczeniu) eksport po cenie niższej niż cena krajowa, określana jest jako dumping. W krajach Unii Europejskiej, podobnie jak w Polsce, stosowanie cen dumpingowych jest zakazane prawnie. We wspólnocie kwestia zwalczania dumpingu została przy tym przekazana przez kraje członkowskie do kompetencji wspólnych organów – w tym zwłaszcza Komisji Europejskiej w Brukseli.

Europejskie działania antydumpingowe sprowadzają się w dużym stopniu do wymuszania na innych państwach (np. Indiach, Chinach, aktualnie również Polsce) stosowania korzystnych dla przemysłu europejskiego zasad handlu międzynarodowego. Skuteczne stosowanie tego typu zabiegów możliwe jest jedynie pod warunkiem jednolitości i konsekwencji polityki prowadzonej w tym zakresie przez państwa członkowskie Unii. Dlatego też Komisja Europejska działa jako wspólny wyłączny reprezentant piętnastu krajów członkowskich. Jej siła oddziaływania jest daleko większa niż w przypadku państw zwalczających dumping samodzielnie (jak Polska). Na rynku światowym, jedynie organy antydumpingowe Stanów Zjednoczonych dysponują porównywalnym do Unii potencjałem w tym zakresie. Powinno to stanowić jeden z argumentów przemawiających za przystąpieniem Polski do UE. Jak wskażemy w dalszej części artykułu, pierwsze pozytywne skutki w tym zakresie nastąpią zapewne jeszcze przed datą polskiej akcesji.


Postępowanie antydumpingowe

Instrumentem prawnym jakim posługuje się Komisja Europejska przy zwalczaniu dumpingu jest Rozporządzenie 384/96 o ochronie przed importem produktów po cenach dumpingowych. Jak każde rozporządzenie wspólnotowe, jest to akt prawny mający bezpośrednie zastosowanie we wszystkich krajach członkowskich. Oznacza to, że wskazane Rozporządzenie może być powoływane przez poszczególne podmioty gospodarcze dla obrony ich praw. Zastąpiło ono wszelkie ustawy krajowe (np. niemiecką, brytyjską). W przypadku przystąpienia Polski do UE, Rozporządzenie zastąpi również polską ustawę antydumpingową z 24 sierpnia 2001 r.

Zgodnie z Rozporządzeniem, Komisja Europejska ma prawo zwalczać dumping z własnej inicjatywy. W praktyce jednak potrzebne jest zgłoszenie skargi do Komisji przez zrzeszenia wspólnotowych producentów danego towaru (podstawowe zasady konstruowania skargi antydumpingowej przedstawiamy w końcowej części niniejszego artykułu). Skarga jest następnie wstępnie opiniowana przez Komitet Doradczy złożony z przedstawicieli krajów członkowskich UE. W odpowiedzi na pozytywnie zaopiniowaną skargę, Komisja Europejska rozpoczyna postępowanie antydumpingowe. Obok skarżących może w nim brać udział przedsiębiorca, którego dotyczy zarzut. Powiadamia się go o wszczęciu postępowania i proponuje wypełnienie poufnego formularza na temat prowadzonej produkcji i sprzedaży. W ten sposób informacje zagranicznego producenta mogą być skonfrontowane z zarzutami wytwórców wspólnotowych. Odpowiednich danych na żądanie Komisji Europejskiej dostarczają również rządy państw członkowskich, w oparciu o inspekcje przeprowadzone przez podległe im służby. Przedstawiciele Komisji Europejskiej mogą też, za zgodą odpowiednich producentów oraz władz danego państwa, dokonywać tzw. wizyt weryfikacyjnych w przedsiębiorstwach oskarżonych o stosowanie dumpingu.

Podstawowym celem postępowania prowadzonego w ten sposób przez Komisję Europejską jest ustalanie, czy dany eksporter nie żąda na rynku unijnym cen niższych od stosowanych przez niego za ten sam produkt w kraju, w którym jest on wytwarzany. Ustalenie istnienia dumpingu wymaga jednak bardziej złożonych obliczeń niż jedynie prostego porównania cenników stosowanych przez danego producenta w kraju i za granicą (o ile takie dwa odpowiadające sobie cenniki w ogóle istnieją). Komisja Europejska musi uwzględniać liczne czynniki wpływające na to, czy cena krajowa i eksportowa żądana za dany produkt są rzeczywiście porównywalne. Należy zwłaszcza ustalić:

czy dana cena eksportowa oraz cena krajowa stosowane są na tym samym poziomie obrotu (obrót przedhurtowy, hurtowy, detaliczny); czy w obrocie krajowym i eksportowym mamy do czynienia z identycznym standardem produktu oraz świadczeń dodatkowych oferowanych w jego cenie (np. transport, serwis, zniżki udzielane na inne produkty w zamian za dokonanie danego zakupu); czy obie porównywane ceny mają charakter cen wolnorynkowych –tzn. czy są oferowane podmiotom nie powiązanym gospodarczo z producentem (w przeciwnym przypadku producent stosuje zwykle specjalne rabaty i innego rodzaju ułatwienia obniżające koszt zakupu).

W wyniku przeprowadzonego badania może dojść do ustalenia, że dany producent zagraniczny stosuje ceny dumpingowe na rynku wspólnotowym. Wówczas należy jeszcze sprawdzić, czy praktyka taka wywołuje szkody dla przemysłu w krajach UE, jak również czy jej zwalczanie leży w interesie wspólnotowym (z uwzględnieniem np. sytuacji konsumentów).

Jeżeli wszystkie te warunki zostaną spełnione, mogą być na danego przedsiębiorcę nałożone cła antydumpingowe. W wydawanej w tym celu decyzji wymieniana jest nazwa przedsiębiorstwa oraz wskazana zostaje stawka nakładanego cła. Organy wspólnotowe mogą też jednak odstąpić od nakładania ceł antydumpingowych i zaproponować przedsiębiorcy przyjęcie przez niego tzw. zobowiązań cenowych. Zgadzając się na takie rozwiązanie (które nie może być administracyjne narzucone), producent zobowiązuje się do nieoferowania cen na swoje produkty poniżej pewnego ustalonego pułapu. Pułap ten uznawany jest tym samym za wystarczający dla ochrony przemysłu unijnego. Realizacja decyzji o nałożeniu na dany produkt ceł antydumpingowych bądź też nadzorowanie wykonania zawartego w odniesieniu do danego produktu porozumienia cenowego są zadaniem służb celnych krajów UE. Taka decyzja lub porozumienie mogą podlegać okresowym przeglądom w zależności od sytuacji w danej branży na rynku wspólnotowym.


Unijny antydumping: jak będzie?

Zniesienie ceł nałożonych na polskich producentów Unijna polityka antydumpingowa stanowiła barierę w rozwoju wielu polskich przedsiębiorstw. W wyniku uzgodnień politycznych jakie zapadły w Kopenhadze można jednak oczekiwać radykalnej poprawy ich położenia. Wysocy urzędnicy unijni zapowiadają zniesienie ceł antydumpingowych nałożonych na polskie produkty. Decyzje nakładające takie cła mają być uchylone jeszcze w tym roku. Nie będą również wszczynane nowe postępowania w tym zakresie. W chwili, gdy te polityczne deklaracje przybiorą postać odpowiednich aktów prawnych, będzie możliwe swobodne wprowadzanie na rynek wspólnoty produktów aktualnie obciążanych cłami blokującymi opłacalność ich produkcji i eksportu. Tym samym unijna polityka antydumpingowa stanie się w przeważającej mierze neutralna dla polskich przedsiębiorców.

Procedury prawne uchylania ceł antydumpingowych nałożonych na polskie produkty są już obecnie rozpoczęte. Przedsiębiorcy zainteresowani tą kwestią powinni kontaktować się z sekretariatem Departamentu Postępowań Ochronnych Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. Kierownictwo wskazanego Departamentu planuje przeprowadzenie cyklu seminariów wyjaśniających zasady unijnej polityki antydumpingowej.



Opracowanie: EIC w Warszawie

Powrót

Home 1 strona               Powrót Powrót               Góra strony Góra strony               Adres - Telefon - Faks - E-mail Napisz do nas