Powrót Home 1 strona       Forum | Zarządzanie | Eksport | Linki | Autorzy       Napisz do nas Kontakt     Szukaj w Exporterze.pl Szukaj
« Rynki
« Estonia
· Uwarunkowania procesów transformacji
· Warunki i zasoby przyrodnicze
· Warunki i zasoby przyrodnicze - ludność
· Handel zagraniczny Estonii 1991 - 1998
· Wybrane problemy celne
· Zasady prawne działalności gospodarczej
· Umowa o wolnym handlu Polska - Estonia
· Unia Europejska


Powrót


Estonia

  Warunki i zasoby przyrodnicze - ludność.  

Estonia

Autor: dr Tadeusz Trocikowski

1.3.6. Lasy

Teren Estonii wchodzi w skład strefy leśnej, podstrefy lasów mieszanych. Tylko krańce północno - wschodnie należą do podstrefy lasów iglastych - tajgi. Panującym typem roślinności był i pozostaje las. W końcu XVII wieku lesistość terenów obecnie zajmowanych przez Estonię wynosiła 52%, obecnie lasy zajmują 48% ogólnej powierzchni. Składają się głównie z sosny (46% powierzchni leśnej), brzozy (28%), i świerku (20%). Tereny Estonii to też wysunięty najbardziej na północ zasięg dębu. Największe masywy leśne w Estonii, to lasy Alutaguskie i Kirvema. Całkowity zapas drewna wynosi w Estonii 274 mln m3. Dwie trzecie lasów stanowią lasy iglaste /sosnowe i świerkowe/, w tym drzewa nie uszkodzone 37% /1990r./ dane dotyczą drzew iglastych ponad 60 letnich/; Spośród drzew liściastych przeważa brzoza /prawie 18%/, a następnie olcha czarna i biała oraz osika. Udział dębu wynosi zaledwie około 1,5%, jesionu 1% . Lasy pełnią nie tylko funkcję produkcyjną, lecz także ochronną: zatrzymują pyły, przeciwdziałają erozji gleb, regulują wilgotność gleb i odpływ wód powierzchniowych. Nie bez znaczenia są także funkcje rekreacyjne i klimatyczne lasów.

1.3.7. Główne typy krajobrazu

W Estonii występuje sporo rozmaitych krajobrazów. Można wyszczególnić dwie duże grupy: krajobraz nizinnej Estonii oraz krajobraz wyżynnej Estonii. Na krajobraz nizinnej Estonii duży wpływ miały wody topniejącego lodowca. Wyżynna Estonia od wód lodowcowych uwolniła się od razu po jego odejściu. W granicach nizinnej Estonii można wyodrębnić krajobrazowe rejony należące do Północnej Estonii, Zachodniej Estonii, a również kotlin dużych jezior.

W Północnej Estonii panuje przeważnie płaskie ukształtowanie powierzchni oraz rdzenne materiały, szczególnie wapień - złoża występujące pod samą powierzchnią, często przykryte cienką warstwą moreny, miejscami piaskiem, gliną, torfem. Rzeki Północnej Estonii wpadają do Zatoki Fińskiej i torując sobie drogę przez glint, tworzą malownicze progi i wodospady. Z roślinności przeważają lasy i lasołąki, suche bory sosnowe rosnące na piaskach.

Wśród krajobrazu rejonów Północnej Estonii godne uwagi pozostają Północno-Estońska przybrzeżna nizina, Północno-Estońskie płaskowzgórze, a również Kyrwiemaa i Altaguse. Kyrwiemaa tworzy rozciągniętą z południowego - zachodu na północny - wschód wyżłobienie między Północno - Estońskim płaskowzgórzu i wyżyną Pandivere. Tereny wypełnione są grubymi warstwami .

Tabela nr 9 Obszary chronione w Estonii.
  Ilość Powierzchnia w tys. ha
1. Park narodowy 4 119,6
2. Rezerwaty 38 150,6
3. Krajobrazy chronione 17 81,5
Źródło: Nilson O., Estonia - Geography, Wydawnictwo Kolibri, Tallinn 1994, s. 29

1.4. Ludność

Pierwsze wzmianki dotyczące zaludnienia terytorium Estonii pojawiły się w VIII wieku p.n.e. W połowie III wieku p.n.e. na terytorium Estonii nastąpiło znaczące przemieszczenie ludności ze wschodnich plemion ugrofińskich. Według przybliżonych szacunków, w XIII w. na obszarze współczesnej Estonii żyło 100 - 150 tys. osób Tempo wzrostu liczby ludności w przeszłości było zmienne, niejednokrotnie liczba ta zmniejszała się wskutek wojen, klęsk żywiołowych.

Tabela nr 10 Ludność Estonii na przestrzeni lat 1200 - 1782
  Rok Ilość mieszkańców
1. 1200 150 000 - 200 000
2. 1550 250 000 - 280 000
3. 1620 - 40 70 000 - 100 000
4. 1695 400 000
5. 1698 330 000
6. 1712 150 000
7. 1782 490 000
Źródło: Estonia - praca zbiorowa, Wydawca: Sawmiestnoje izdanje KPK, Tallinn 1999, s.34

Estonia ze względu na zaludnienie jest jednym z mniejszych krajów w Europie.

Podstawą oceny liczby ludności aktualnie zamieszkujących w Estonii jest spis ludności z 1989r., a w następnych latach dane Urzędu Stanu Cywilnego oraz miejscowych organów administracji samorządowej dotyczy to ilości urodzeń, zgonów oraz danych o zmianie miejsca zamieszkania.

Poczynając od 1990r. liczba ludności Estonii maleje. Za przyczynę takiego stanu rzeczy podaje się dwa powody: utrzymująca się emigracja oraz zbyt słaby przyrost naturalny. Główną rolę w zmianie liczby ludności odegrała ilość osób które wyjechały z Estonii na stałe i zmniejszeniu w tym samym czasie ilości ludzi przybyłych do kraju. Ważną rolę w zmniejszeniu przyrostu odegrała wprowadzona ustawa o emigracji i ustawa o obcokrajowcach które weszły w życie od 1.01.1993r. które wprowadziły ograniczenia wjazdu do kraju do 0,1% liczby stałych mieszkańców na początku roku. W tym samym czasie wyraźnie zaznaczyła się różnica pomiędzy ilością urodzeń, a ilością zgonów na niekorzyść urodzeń. W skutek wymienionych przyczyn liczba ludności zmalała z 1 565 662 w roku 1989 do 1 462 130 w roku 1997.

Tabela nr 11 Ludności Estonii na przestrzeni lat 1881 - 1989, 1991 - 1997
Rok Ludność
ogółem
Ludność
w miastach
Ludność
na wsi
Ludność
w miastach
w %
1881 881 455 114 230 767 225 13,00%
1897 958 351 148 778 809 573 15,50%
1922 1 107 059 298 873 791 934 27,00%
1934 1 126 413 349 826 767 535 31,10%
1959 1 196 791 675 515 521 276 56,40%
1970 1 356 079 881 168 474 911 65,00%
1979 1 464 476 1 016 826 447 650 69,40%
1989 1 565 662 1 118 829 446 833 71,50%
1991 1 570 451 1 121 041 449 410 71,00%
1992 1 562 216 1 112 944 449 272 71,24%
1993 1 526 531 1 077 453 449 078 70,58%
1994 1 506 927 1 058 814 448 113 70,26%
1995 1 491 583 1 044 216 447 367 70,00%
1996 1 476 301 1 029 982 446 319 69,76%
1997 1 462 130 1 015 369 446 761 69,44%
Źródło: Eesti Statistika Aastaraamat, Tallinn 1997, s. 44,53.



Tabela nr 12 Wskaźniki emigracji i imigracji w Estonii na przestrzeni 1991 - 1996.
Kraj 1991 1993 1995 1996
1. Azerbejdżan 70 / 52 33 / 17 14 / 6 30/8
2. Białoruś 825 / 145 1 068 / 56 276 / 30 187/41
3. Kanada 20 / 3 38 / 26 40 / 19 39/18
4. Finlandia 286 / 6 569 / 85 1 067 / 129 648/114
5. Gruzja 56 / 23 15 / 238 13 / 20 10/24
6. Niemcy 495 / 104 488 / 51 496 / 22 463/27
7. Izrael 369 / 10 137 / 16 36 / 1 47/7
8. Kazachstan 190 / 83 86 / 25 28 / 29 16/19
9. Łotwa 289 / 197 155 / 102 59 / 76 38/63
10. Litwa 112 / 89 77 / 31 50 / 19 26/10
11. Mołdawia 95 / 39 49 / 8 19 / 2 18/4
12. Rosja 7 723 / 3 735 1 447 / 1 368 6 746 / 970 4 964/941
13. Szwecja 44 / 3 68 / 46 81 / 47 74/40
14. Ukraina 2 068 / 484 1 677 / 177 539 / 125 323/123
15. Stany Zjednoczone 272 / 5 141 / 32 230 / 24 231/32
16. Uzbekistan 50 / 52 44 / 16 9 / 10 -/2
17. Pozostałe kraje 266 / 173 77 / 96 83 / 87 116/79
( w tym: Polska) 148 / 32 2 / 4 5 / 2 2 / 2
Razem 13 237 / 5 203 16 169 / 2 390 9 786 / 1 616 7 235/1552
Źródło: Eesti Statistika Aastaraamat, Tallinn - 1997, s. 83-84.



Tabela nr 13 Zmiany w populacji
  1990 1995
Liczba urodzeń 22 308 13 560
Zgony 19 530 20 872
Przyrost naturalny 2 778 - 7 312
Imigranci 8 381 1 616
Emigranci 12 402 9 786
Migracja netto - 4 021 - 8 170
Wzrost populacji - 1 243 - 15 482
Małżeństwa i rozwody 1990 1995
Małżeństwa 11 774 7 006
Rozwody 5 785 7 455
Średnia długość życia 1990 1995
Mężczyźni 64,7 61,7
Kobiety 74,9 74,3
Razem 70,0 67,9
Źródło: Eesti Statistika Aastaraamat, Statistikaamet, Tallinn 1999, s. 27

Wnioski

Uwarunkowania procesów transformacji społeczno - gospodarczej Estonii należy rozpatrywać w kontekście przystąpienia tego kraju do Unii Europejskiej. W basenie Morza Bałtyckiego członkami Unii Europejskiej są Dania, Finlandia, Niemcy i Szwecja, zaś Estonia tak jak Polska, Litwa i Łotwa ubiegają się o jej członkostwo. Europejski proces integracji wywiera coraz większy wpływ na związki łączące ze sobą kraje nadbałtyckie.

Na uwagę zasługuje fakt, iż wśród krajów regionu istnieje świadomość korzyści, jakie położone w nim państwa mogą odnieść z uczestnictwa w strukturach europejskich. W związku z tym wzrasta zainteresowanie regionu integracją.

Oczywistym staje się fakt, że poszczególne państwa nadbałtyckie mają swoje własne interesy i w kwestiach dotyczących integracji reprezentują niekiedy różne stanowiska. Powiązania ukształtowane między państwami regionu, a także związki z innymi obszarami, grupami państw i organizacjami międzynarodowymi w różny sposób będą oddziaływać zarówno na dalszą współpracę regionalną, jak i proces integracji europejskiej. Odrębność procesu integracji regionu nadbałtyckiego znalazła odbicie w inicjatywie rozwoju "północnego wymiaru" polityki Unii Europejskiej. Koncepcję tę Finlandia zgłosiła we wrześniu 1997 r. Realizacja i promocja tej inicjatywy była jednym z priorytetów Finlandii podczas jej przewodnictwa w UE w drugiej połowie 1999 r.

Bibliografia

1. Eberhardt P. Sytuacja narodowościowa współczesnej Estonii, Przegląd Wschodni, Tom V, Zeszyt 1,

2. Eesti Statistika Aastaraamat, Statistikaamet, Tallinn 1999,

3. Eesti Statistika Aastaraamat, Statistikaamet, Tallinn 1997,

4. Estonia - praca zbiorowa, Wydawca: Sawmiestnoje izdanje KPK, Tallinn 1999,

5. Kosiedowski W., Uwarunkowania i perspektywy rozwoju społeczno-gospodarczego postradzieckich państw bałtyckich - maszynopis, Toruń 1996,

6. Łossowski P., Stosunki Polsko-Estońskie 1918-1939, Instytut Bałtycki w Gdańsku, Gdańsk - 1992,

7. Maakonnad arvudes 1992 - 1996, Statistikaamet, Tallinn 1997,

8. Mattisen E., Estonia - Rosja: historia granicy i jej problemy, Wydawnictwo Ilo, Tallinn 1996,

9. Nilson O., Estonia - Geography, Wydawnictwo Kolibri, Tallinn 1994,

10. Rahvaloendused Eestis, Statistikaamet, Tallinn - 1997,

11. Rynek budowlany Estonii - 1996, Wydawnictwo AO Ůlo & Tiit Siinmaa, Tallinn - 1996,

12. Transformacja społeczno - gospodarcza postkomunistycznych państw bałtyckich - doświadczenia i perspektywy, Materiały II Międzynarodowego Seminarium Ekonomistów Regionu Morza Bałtyckiego - redakcja naukowa Wojciech Kosiedowski, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 1996.

1. Trocikowski T. "Ryzyko w handlu z partnerami z krajów Europy Wschodniej"[w:] Rynek - WSCHODNI PARTNERZY nr 8 z 1997r., Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagra-nicznego, Warszawa 1997.

2. Trocikowski T. "Ryzyko w handlu zagranicznym z partnerami z krajów WNP - doświad-czenia polskich eksporterów"[w:] Rynek - WSCHODNI PARTNERZY nr 1 z 2000, In-stytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 2000.

3. Trocikowski T. "Wybrane problemy obowiązujących przepisów celnych w Estonii" [w:] Rynek - WSCHODNI PARTNERZY nr 5 z 1998r., Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 1998.

4. Trocikowski T. "Zasady prawne prowadzenia działalności gospodarczej w Estonii" [w:] Rynek - WSCHODNI PARTNERZY nr 7 z 1998r., Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 1998.

5. Trocikowski T. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA WOJEWÓDZTWA WŁOCŁAW-SKIEGO Z PARTNERAMI Z KRAJÓW EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ, Ze-szyty Naukowe Tom II - Nauki Ekonomiczne, Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna we Włocławku, Włocławek 1998.

13.

14. Trocikowski T., Rozwój współpracy gospodarczej Polski i Estonii w okresie transformacji oraz jej perspektywy, Uniwersytet Techniczny, Tallinn 1999, maszynopis ( praca doktorska )



Autor dr Tadeusz Trocikowski


Home 1 strona               Powrót Powrót               Góra strony Góra strony               Adres - Telefon - Faks - E-mail Napisz do nas