Informacje z rynku Greckiego.

Wstęp - informacje ogólne

Informacje ogólne

Ludność - 10.939. 771 (57,7% ludności zamieszkuje w miastach) Powierzchnia - 131.957 km˛ Gęstość zaludnienia - 82,9 mieszkańca na 1 km2 Stolica - Ateny Podział administracyjny - 13 regionów, 54 województwa Waluta - EURO

Czas

W Grecji obowiązuje strefa czasowa GMT+2 godziny (różnica czasu między Polską a Grecją wynosi + 1 godzinę).

Święta państwowe

Nowy Rok - 1 stycznia Epiphany - 6 stycznia Poniedziałek Popielcowy - 41 dni przed Wielkanocą Dzień Niepodległości - 25 marca Wielki Piątek - święto ruchome Poniedziałek Wielkanocny - święto ruchome Święto Pracy - 1 Maja Święto Ducha Świętego - 50 dni po Wielkanocy Święto Zaśnięcia Matki Boskiej - 15 sierpnia Dzień "Nie" - 28 października Boże Narodzenie - 25 i 26 grudnia

Autostrady

Przejazd autostradami jest płatny, ok. 1,5 euro co 100 - 200 km .

Sklepy

Wszystkie sklepy otwarte są od poniedziałku do soboty w następujących godzinach: Poniedziałki, środy i soboty - od 8.30 do 15.00 Wtorki, czwartki i piątki - od 8.30 do 14.00 i od 17.00 do 20.30. Supermarkety i domy towarowe są czynne od poniedziałku do piątku w godz. 8.30 - 20.00 a w soboty do 18:30.

Apteki

Otwarte są w godzinach pracy sklepów.

Karty kredytowe

Karty kredytowe są powszechnie akceptowane w hotelach i dużych sklepach. Najczęściej przyjmowane są karty: MASTER CARD i VISA, AMERICAN EXPRESS, DINERS. W małych sklepach, tawernach, restauracjach, kawiarniach i pensjonatach lepiej mieć przy sobie gotówkę.

Sytuacja gospodarcza

Gospodarka Grecji rozwija się dynamicznie, wykazując od wielu lat stały i znaczący wzrost PKB oraz dochodu na głowę mieszkańca. Rok 2001 przyniósł - już po raz szósty z kolei - wzrost gospodarczy Grecji wyższy od przeciętnej dla krajów UE (4,1%).

Polityka rządu greckiego w dziedzinie finansów publicznych przynosi także w ostatnich latach bardzo dobre rezultaty. Deficyt rządowy w 2000 r. wynosił już tylko 1,1% PKB a w roku 2001 osiągnięto nadwyżkę budżetową w wysokości 0,1% PKB.

W roku 2002 Grecy spodziewają się utrzymania wzrostu gospodarczego na poziomie wyższym od przeciętnej dla krajów UE, pomimo niekorzystnej koniunktury w gospodarce międzynarodowej.

Bezrobocie pozostaje w Grecji względnie wysokie i wyniosło (pomimo spadku w stosunku do roku poprzedniego) - 10,4%. Rząd podjął wielokierunkowe działania mające na celu obniżenie bezrobocia i rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Zakłada się, że w wyniku wysokiego tempa wzrostu gospodarczego i inwestycji oraz realizacji Narodowego Planu Działania na Rzecz Zatrudnienia bezrobocie w r. 2004 spadnie do ok. 9,0%.

W 2001 r. struktura wytwarzania produktu krajowego brutto przedstawiała się następująco:

• usługi: 67 %
• przemysł: 24 %
• rolnictwo: 9 %

Usługi - turystyka, transport, telekomunikacja

W tym sektorze wiodącą rolę odgrywa turystyka, która przynosi 1/5 wpływów PKB. W roku 2000 odwiedziło Grecję ponad 12 mln turystów, głównie z Wlk. Brytanii i RFN.

Drugim ważnym sektorem usług jest transport.

Transport morski

Flota handlowa Grecji należy do największych na świecie. 20 % światowej floty handlowej i 60 % wszystkich statków UE należy do greckich armatorów, coraz więcej statków choć ilość statków zarejestrowanych pod banderą grecką spada. Spowodowane to jest rejestrowaniem statków pod banderą takich państw, jak Panama czy Liberia, w celu obniżenia kosztów operacyjnych. Pod grecką banderą zarejestrowanych jest obecnie ponad 2.000 statków. Średni wiek statków jest jednak bardzo wysoki i wynosi prawie 20 lat. Dlatego żegluga morska bardzo się obecnie modernizuje. Armatorzy złożyli w 2000 roku rekordową liczbę zamówień, korzystając z bardzo atrakcyjnych cen oferowanych przez stocznie, szczególnie Korei Południowej.

Grecki armator promów Attica Enterprises uruchomił połączenie promowe przez Bałtyk, pomiędzy Rostokiem a Hanko w Finlandii. Planowane jest uruchomienie linii pomiędzy Rostokiem a szwedzkim portem Sodertalje, a w dalszej kolejności między Szkocją a Belgią.

Bardzo dobrze rozwinięta jest komunikacja morska na liniach krajowych, w tym obsługa promów turystycznych na wodach Grecji. Corocznie promy, szybkie statki i katamarany przewożą 2 mln pasażerów, 150.000 ciężarówek i ok. 140.000 samochodów. Krajowa komunikacja morska jest obecnie zdominowana przez 3 silne grupy: Minoan Lines, Attica Enterprises-Strintzis Konsorcjum i ANEK NE Group.

Transport lotniczy

Dobrze rozwinięta jest komunikacja lotnicza. W Grecji znajduje się 39 lotnisk spełniających międzynarodowe standardy. Do najważniejszych należą lotniska w Atenach /El. Venizelos w Spacie/, w Salonikach, na wyspach: Rodos, Kos, Zakyntos, Santorini, na Krecie (Iraklion i Hania), Korfu, Mykonos i Samos.

Transport kolejowy

Przedsiębiorstwo Kolei Greckich /OSE/ planuje realizację szeregu inwestycji, których celem jest rozbudowa i modernizacja głównych dróg kolejowych. Planowana jest m.in. podwójna /obecnie na niektórych odcinkach jest tylko jedna linia torów/ linia kolejowa pomiędzy Patrą na Peloponezie - Atenami - Salonikami i stacjami granicznymi z Bułgarią i Turcją. Nowe pociągi OSE będą pokonywały odległość między Atenami i Salonikami w 3 godz. i 40 min. /515 km/.

Transport drogowy

Sieć drogowa jest unowocześniana i dostosowywana do potrzeb gospodarki i mieszkańców kraju. Trwa budowa autostrady biegnącej wzdłuż północnych granic Grecji. W budowie są obwodnice i nowoczesne rozwiązania komunikacyjne w stolicy Grecji. Prace te mają zakończyć się w podstawowej części do końca 2003 roku.

Telekomunikacja

Po zliberalizowaniu tego sektora usług wywołana tym konkurencja wpłynęła na obniżenie cen i podwyższenie jakości świadczonych usług. W Grecji działa Państwowe Przedsiębiorstwo Telekomunikacyjne /OTE/, które prowadzi działalność w innych krajach bałkańskich, posiadając znaczący udział w telekomunikacji serbskiej, rumuńskiej, bułgarskiej. Przedsiębiorstwo to prowadzi działalność w telefonii kablowej oraz poprzez swoją firmę COSMOTE także w telefonii komórkowej. Działalność w telefonii komórkowej prowadzą także greckie firmy Telestet i Vodafone.

Sieć telekomunikacyjna jest bardzo dobrze rozwinięta i obejmuje nawet najbardziej oddalone małe wioski. Na 10,5 mln mieszkańców przypada ponad 5,9 mln telefonów kablowych, z czego ok. 94 % to połączenia cyfrowe, a telefonia komórkowa ma ponad 7,9 mln abonentów (dane z grudnia 2001 roku), a ich ilość stale wzrasta.

Przemysł

Do czołowych gałęzi przemysłu należy przemysł przetwórczy i budownictwo. Łącznie wytwarzają ok. 20% PKB.

W przemyśle przetwórczym głównymi działami są: przemysł spożywczy, włókienniczy, odzieżowy, obuwniczy, chemiczny i stoczniowy.

Ważne znaczenie ma produkcja aluminium, cementu oraz pozyskiwanie marmuru, występującego na obszarze całej Grecji. Przemysł wydobywczy stanowi niewielki dział gospodarki, ale odgrywa znaczenie w eksporcie greckim. Najważniejszą kopaliną eksportową są boksyty. Do innych ważniejszych złóż należą rudy niklu, żelaza, magnezytu, węgiel brunatny i ropa naftowa. Ostatnio znaleziono na północy Grecji złoża złota i szmaragdów.

Energetyka

Jest to ważny sektor w gospodarce greckiej. Obecnie dwie trzecie energii elektrycznej jest wytwarzane w oparciu o węgiel brunatny, 8% w hydroelektrowniach a reszta w elektrowniach olejowych.

Większość paliw płynnych jest importowana.

Roczne zużycie energii elektrycznej w Grecji w r. 2001 wyniosło 44.472 Gwh.

Łączna długość sieci energetycznej: 195.000 km linii przesyłowych, w tym 10.890 km linii wysokiego napięcia.

Potrzeby Grecji na energię elektryczną prawie w całości pokrywane są energią produkowaną w kraju, tylko ok. 3% jest kupowane w Bułgarii (dla potrzeb terenów przygranicznych).

Roczne zużycie gazu w Grecji jest niewielkie i w r. 2001 wyniosło 2 miliardy m 3.

Głównym odbiorcą gazu jest Państwowe Przedsiębiorstwo Energetyczne (DEI), które zużyło w r. 2001 1,4 mld m3 gazu do produkcji energii elektrycznej i które wraz z dużymi zakładami przemysłowymi zużywa 90% ogólnego zużycia gazu.

Praktycznie całe zapotrzebowanie na gaz pokrywane jest zakupami z importu, jedynie w Kawali zakłady wydobywcze ropy naftowej zużywają na cele własne gaz uzyskiwany przy jej wydobyciu.

Grecja prowadzi obecnie bardzo aktywną politykę energetyczną, zmierzającą do uczynienia z Grecji węzła energetyczno-przesyłowego na Bałkanach. Rząd grecki przykłada dużą wagę do zwiększenia zużycia gazu naturalnego, jako bardziej ekonomicznego i przyjaznego środowisku paliwa od ropy naftowej. Obecnie gaz naturalny sprowadzany jest z Rosji i - w niewielkich ilościach - z Algierii. Planowane są zakupy gazu z Iranu gazociągiem poprzez Turcję lub bezpośrednio z Iranu w postaci płynnej.

Równolegle prowadzone są bardzo zaawansowane rozmowy na temat dostaw ropy naftowej z Morza Kaspijskiego i Czarnego tankowcami do Bułgarii i stamtąd podziemnym rurociągiem do północnej Grecji.

Rząd grecki opracował program polityki energetycznej Grecji do 2010 roku, w którym przewidziano rozwój sieci energii elektrycznej i dystrybucji gazu naturalnego, na co przeznaczono wysokie środki finansowe w budżecie.

Wiosną 2002 roku podpisane zostało porozumienie między Grecją i Turcją o wspólnej linii przesyłu energii elektrycznej i budowie rurociągu gazowego. Rurociągiem tym będzie dostarczany gaz jeszcze przed rokiem 2005 z Azerbejdżanu i Iranu.

Rolnictwo i hodowla

Ten sektor wytwarza łącznie 9% PKB. Do głównych upraw należą tytoń, bawełna, buraki cukrowe, warzywa, winogrona, pomarańcze i mandarynki, kiwi i inne owoce oraz oczywiście oliwki. Na północy Grecji uprawia się bardzo dobrej jakości ryż.

W hodowli dominują owce i kozy. Rybołówstwo straciło na znaczeniu na skutek wytrzebienia łowisk morskich. Prowadzona jest hodowla ryb w zamkniętych akwenach morskich.

Handel zagraniczny

Obroty handlu zagranicznego /w tym usługi/ wyniosły w 2001 roku 55,4 mld euro, w tym eksport - 23,7 mld /wzrost o 18,9%/ a import 31,7 mld /wzrost o 15 %/.

Najważniejszymi partnerami handlowymi Grecji są RFN, Wlk. Brytania, Włochy, Francja, USA, Rosja, Turcja i kraje bałkańskie. Charakterystyczna jest wysoka przewaga importu nad eksportem, utrzymująca się od wielu lat, ale kompensowana głównie wpływami z turystyki, pomocą z Unii Europejskiej oraz transferami od ludności pochodzenia greckiego zamieszkującej za granicą /głównie USA, Kanada i niektóre kraje UE/.

Polsko-greckie obroty wzrosły w stosunku do roku 2000: w eksporcie o 24,6 % i wyniosły 124,20 mln USD, w imporcie o 33,4%, wynosząc 131,29 mln USD. Największy udział w eksporcie z Polski do Grecji miały pojazdy i jednostki pływające, maszyny i urządzenia, wyroby z kamieni, gipsu i cementu oraz tworzywa sztuczne. W imporcie z Grecji największe znaczenie miały produkty pochodzenia roślinnego /oliwki, oliwa, owoce, orzechy, rodzynki, etc./, artykuły spożywcze, materiały i wyroby włókiennicze, metale nieszlachetne i wyroby z nich.

W Grecji działa Grecka Organizacja Handlu Zagranicznego - Hellenic Foreign Trade Board (HEPO), której podstawowym celem jest zwiększanie eksportu. Na stronie internetowej tej organizacji znajduje się więcej informacji o jej działalności. www.hepo.gr

Stawki celne

Zasady stosowania ceł oraz wysokość ceł na towary importowane z Polski oraz eksportowane przez Grecję ustalone są w podpisanym przez Polskę z Komisją Europejską Układzie Europejskim

Informacje na temat wysokości stawek celnych /w języku angielskim/ tj. pełny zestaw stawek celnych TARIC, kontyngenty, plafony itp. można uzyskać bez żadnych opłat pod adresem elektronicznym:

http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/dds/cgi-bin/tarchap?lang=EN

Zezwolenia na wprowadzanie do obrotu artykułów spożywczych z importu

Artykuły spożywcze z importu muszą uzyskać - przed wprowadzeniem na rynek grecki - zezwolenie, które wydaje Ministerstwo Finansów i Gospodarki Narodowej.

Starający się o uzyskanie takiego zezwolenia muszą złożyć podanie /może być w języku angielskim/ o dopuszczenie do obrotu danego produktu. Do wniosku należy dołączyć skład surowcowy produktu.

Podanie składa się do:

General State Laboratory, Ministry of Finance, 16, Tsocha St., Athens.

Czas oczekiwania na wydanie zezwolenia: od 5 do 6 tygodni. Opłata - około 150 euro.

Źródło: Ministerstwo Gospodarki